1) YETKİLENDİRİLMİŞ YÜKÜMLÜ STATÜSÜ NEDİR?

Yetkilendirilmiş yükümlü, gümrük yükümlülüklerini yerine getiren, kayıt sistemi düzenli ve izlenebilir olan, mali yeterlilik, emniyet ve güvenlik standartlarına sahip bulunan, kendi oto kontrolünü yapabilen güvenilir firmalara gümrük işlemlerinde birtakım kolaylık ve imtiyazlar tanıyan uluslararası bir statüdür.

2) KİMLER YETKİLENDİRİLMİŞ YÜKÜMLÜ OLABİLİR?

Serbest Bölgeler dâhil Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik, en az üç yıldır faaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşları yetkilendirilmiş yükümlü olabilir. Üç yıldan az süredir faaliyette bulunan kişilerin durumu ise Bakanlıkça ayrıca değerlendirilir.

3) YETKİLENDİRİLMİŞ YÜKÜMLÜ STATÜSÜNÜN SAĞLADIĞI KOLAYLIKLAR NELERDİR?

a) Basitleştirilmiş Usullere İlişkin Kolaylıklar:

• İhracatta yerinde gümrükleme (ihracat eşyasını ihracat gümrük idaresine sunmadan işlemlerini kendi tesislerinden yapabilme),

• İzinli gönderici (transit eşyasını hareket gümrük idaresine sunmadan kendi tesislerinden sevk edebilme),

• Teminatlı işlemlerinde her bir işlem için ayrı teminat yerine götürü teminat uygulaması kapsamında tutarı önceden belirlenmiş süresiz ve düşümsüz teminat verebilme,

• Teminatlı işlemlerinde kısmi oranda teminat verebilme,

• Odalarca onay ve gümrük müdürlüklerince vize işlemlerine gerek kalmaksızın A.TR dolaşım belgesi düzenleyebilme,

• Eşyanın kıymetine bakılmaksızın Fatura Beyanı ve EUR.MED Fatura Beyanı düzenleyebilme,

• Eksik belgeyle beyanda bulunabilme,

• Eşya türüne göre sınırlama olmaksızın tam beyanlı yaygın basitleştirilmiş usulden (gümrük işlemlerinin, eşya taşıttan indirilmeden tamamlanması) yararlanabilme,

• Gümrük Yönetmeliğiyle belirlenmiş eşyanın ithalinde 6 ay öncesine kadar alınmış tahlil raporu ibraz edebilme,

• Gümrük Yönetmeliğiyle belirlenmiş eşyayı tahlil sonuçları alınmadan teslim alabilme,

• Konşimentosu ibraz edilemeyen petrol ve türevlerini konşimento ibrazından önce teslim alabilme,

• Ayniyat tespitine ilişkin Bakanlıkça yapılacak farklı düzenlemelerden faydalanabilme.

b) Emniyet ve Güvenliğe İlişkin Kolaylıklar:

• Azaltılmış zorunlu bilgilerden oluşan özet beyan verebilme,

• İthalatta ve ihracatta gümrük işlemlerinin eşyanın tesliminden önce fiziki muayene ve belge kontrolünün olmadığı hat olan mavi hatta işlem görebilme,

• Taşıt üstü işlemlerde de mavi hattan yararlanabilme,

• Daha az belge kontrolü veya muayeneye tabi tutulabilme,

• Belge kontrolü veya muayenenin yapılacak olması halinde, bu işlemleri öncelikle gerçekleştirebilme.

4) TALEBE BAĞLI OLAN VE OLMAYAN KOLAYLIKLAR NELERDİR?

Yetkilendirilmiş yükümlü statüsünün sağladığı kolaylıkların bazılarından yararlanabilmek için ayrıca bir başvuruda bulunmaya gerek yokken ve bunlar için herhangi bir ek koşul aranmazken, bazıları için başvuruda bulunmak ve ilave koşulları karşılamak gerekir. Bu durumlar aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.